Het Nederlandse mkb staat aan de vooravond van een digitale revolutie die vergelijkbaar is met de invoering van de euro, maar slechts een fractie van de ondernemers is hierop voorbereid. De eerste Nederlandse onderzoekspeiling naar de stand van zaken rond elektronisch factureren legt een aantal pijnpunten bloot: terwijl e-facturatie vanaf 2030 verplicht wordt in Europa, blijkt uit het Lucy-onderzoek dat maar liefst 78% van de Nederlandse mkb’ers nog nooit van het e-facturatienetwerk Peppol heeft gehoord.
Nederland Loopt Achter: De Urgentie Stijgt
De cijfers liegen er niet om. Van de ruim 2,3 miljoen Nederlandse ondernemingen zijn er volgens de meest recente data slechts 68.815 aangesloten op het Peppol-netwerk – “nog geen 2% van alle ondernemingen”, aldus een analyse van Lucy over de Peppol-adoptie in Nederland. Dit terwijl de Europese Commissie met het wetsvoorstel VAT in the Digital Age (ViDA) heeft bepaald dat “e-facturatie uiterlijk in 2028 verplicht wordt voor zakelijke transacties tussen bedrijven in alle Europese lidstaten”, waarbij Nederland een implementatiedatum van 2030 hanteert.
Het Lucy-onderzoek, uitgevoerd onder 300 Nederlandse mkb-ondernemers met 1 tot 150 medewerkers, schetst een zorgwekkend beeld van de huidige situatie:
Verouderde Facturatiemethoden Domineren
- 57% van de ondervraagde ondernemers verstuurt nog altijd facturen via PDF of papier
- Slechts 33% gebruikt momenteel facturatiesoftware
- 33% werkt met Word en 25% met Excel voor facturatie
- Bij bedrijven die minder dan 20 facturen per jaar versturen, gebruikt slechts 12% facturatiesoftware
Kenniskloof rond Wetgeving
Het meest verontrustende gegeven uit het onderzoek is de totale onbekendheid met de aankomende verplichtingen:
- 72% van de Nederlandse mkb’ers is niet op de hoogte van de nieuwe wetgeving
- 78% kent Peppol helemaal niet
- Slechts 1% gebruikt Peppol als primaire facturatiestandaard
- 63% is wel bekend met elektronisch factureren, maar 46% daarvan ziet geen relevantie voor hun bedrijf
De Buurlanden Nemen het Voortouw
Terwijl Nederland aarzelt, maken de buurlanden al werk van de digitale transitie. “België voert vanaf 1 januari 2026 verplichte e-facturatie in voor B2B-transacties via het Peppol-netwerk”, bevestigen meerdere bronnen waaronder CFO.nl en het Belgische SBB. “Duitsland heeft vanaf 1 januari 2025 elektronische facturatie verplicht gesteld voor transacties tussen binnenlandse bedrijven”, volgens de Nederlandse Peppolautoriteit. Dit betekent dat Nederlandse bedrijven die zaken doen met Duitse of Belgische partners zich eerder moeten aanpassen dan de Nederlandse deadline van 2030 suggereert.
Adoptiecurve: Een Versnelling in 2024
Ondanks de achterstand toont recent onderzoek ook positieve signalen. “De YTD-groei van 93,01% in 2024 signaleert een enorme versnelling in de adoptie van Peppol voor e-facturatie in Nederland”, meldt Lucy in hun analyse van de Peppol-groei. Volgens een trendonderzoek van DirectResearch gepubliceerd op CFO.nl is er een duidelijke verschuiving zichtbaar: waar vorig jaar nog 34% van de financiële professionals aangaf zelden tot nooit een elektronische factuur te ontvangen, is dit percentage nu gedaald naar ongeveer 20-26%.
Om de deadline van 2030 te halen, zullen echter “gemiddeld 35.000 nieuwe aansluitingen per maand” nodig zijn – een enorme opgave voor het Nederlandse bedrijfsleven.
De Voordelen die Ondernemers Overtuigen
Het Lucy-onderzoek identificeert de belangrijkste drijfveren voor mkb’ers om over te stappen:
- Kostenbesparing (44%): Volgens CFO.nl tonen “studies aan dat e-facturatie per factuur tot wel 9 euro kan besparen”
- Efficiëntie (43%): Automatische verwerking en minder handmatig werk
- Gemakkelijk beheer en opslag (34%): Digitale archivering en zoekfuncties
- Tijdsbesparing (29%): 35% van de ondernemers is nu 5-10 minuten kwijt per factuur, 18% zelfs 11-20 minuten
Bezwaren en Zorgen: De Rol van Accountants
De belangrijkste bezwaren die leven onder mkb’ers volgens het Lucy-onderzoek:
- 45% vreest hoge kosten voor de overstap
- 35% maakt zich zorgen over afhankelijkheid van systemen
- 34% weet niet hoe e-facturatie te implementeren
Opvallend is dat 15% van de ondervraagden aangeeft zich zorgen te maken omdat zij nog niet goed geïnformeerd zijn door hun boekhouder. Dit onderstreept de cruciale rol die accountants kunnen spelen in de transitie. Met 93% van de ondernemers die nog niet weet wanneer zij een Peppol-compliant pakket aanschaffen, ligt hier een belangrijke begeleidingstaak.
Lucy’s Oplossing: E-facturatie Toegankelijk Maken
Lucy positioneert zich als de oplossing voor de geïdentificeerde knelpunten. Het platform biedt:
- Lage instapkosten: Vanaf 2-3 euro per maand via accountants
- Snelle implementatie: Binnen 5 minuten aangesloten op Peppol
- Onafhankelijkheid: Eigen Peppol-inbox die met elk systeem kan koppelen
- Gebruiksgemak: AI-gedreven interface voor eenvoudig factuurverkeer
Europese Context: Nederland in Perspectief
“In 2024 ontvangen de meeste bedrijven hun facturen nog steeds als PDF via e-mail; 53% van de grootbedrijven geeft aan vaak of zelfs altijd hun facturen op deze manier te ontvangen”, aldus een onderzoek van DirectResearch gepubliceerd op CFO.nl. Dit toont aan dat niet alleen het mkb, maar het gehele Nederlandse bedrijfsleven een inhaalslag moet maken.
De situatie in Nederland wordt gekenmerkt door:
- Een relatief klein btw-gat, waardoor de urgentie voor snelle implementatie lager lijkt
- Technische uitdagingen voor de Belastingdienst die aanzienlijke IT-aanpassingen moet doorvoeren
- Het wachten op Europese afstemming voor uniforme documentuitwisseling
De Weg Vooruit: Van Crisis naar Kans
Het Lucy-onderzoek toont aan dat Nederland op een kritiek punt staat. Met slechts 22% van de mkb’ers die bekend is met Peppol en een overweldigende meerderheid die vasthoudt aan verouderde facturatiemethoden, is de uitdaging enorm. Tegelijkertijd biedt de transitie kansen voor efficiëntie, kostenbesparing en digitale innovatie.
De vergelijking met de euro-invoering is treffend: “De hele eurozone implementeerde de euro in slechts 3 jaar tussen het vaststellen van de wisselkoersen en de effectieve implementatie”, merkt Lucy op in hun analyse. Voor e-facturatie heeft Nederland ongeveer dezelfde tijd, maar de bewustwording moet nu beginnen.
Conclusie: Tijd voor Actie
Het baanbrekende onderzoek van Lucy legt de vinger op de zere plek: het Nederlandse mkb is niet klaar voor de e-facturatierevolutie. Met 72% van de ondernemers onwetend over de aankomende verplichtingen en 78% onbekend met Peppol, is grootschalige voorlichting en ondersteuning cruciaal.
De boodschap is helder: wacht niet tot 2030. Met buurlanden die al in 2025 en 2026 overstappen en een groeiend aantal internationale handelspartners op Peppol, kunnen Nederlandse ondernemers zich geen afwachtende houding meer permitteren. Lucy’s onderzoek dient als wake-up call voor het gehele Nederlandse bedrijfsleven – de digitale facturatierevolutie is niet langer een verre toekomst, maar een acute realiteit die vandaag aandacht vereist.
Voor ondernemers, accountants en beleidsmakers is de tijd rijp om gezamenlijk deze uitdaging aan te gaan. Want zoals het Lucy-onderzoek overtuigend aantoont: de vraag is niet óf, maar hoe snel Nederland de achterstand kan inhalen.
Bronnen
- Lucy (2024). Het grote e-invoicing onderzoek: een eerste ondernemerspeiling in Nederland. Q4 2024.
- CFO.nl (2025). E-facturatie wordt uiterlijk 2028 de nieuwe norm in Europa, maar Nederland loopt achter. 6 mei 2025.
- CFO.nl (2025). Verplicht e-factureren komt dichterbij: hoe bereidt u zich voor? 6 mei 2025.
- DirectResearch (2024). Trendonderzoek elektronische facturatie Nederlandse grootbedrijven. Via CFO.nl.
- Lucy (2024). Peppol in Nederland: Waar staan we? Analyse Peppol-adoptie Nederland.
- Nederlandse Peppolautoriteit (2025). Welke landspecifieke e-facturatie-verplichtingen gelden er? Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
- SBB (2025). Vanaf 1 januari 2026 wordt elektronische facturatie verplicht! 20 februari 2025.
- Wolters Kluwer (2024). Elektronisch factureren: stand van zaken in 5 vragen en antwoorden. 20 december 2024.
- ECI Software Solutions (2025). Elektronische facturatie verplicht vanaf 2026 – Bereid je nu voor! 7 april 2025.
- VLAIO (2025). Verplichte e-facturatie voor bedrijven vanaf 2026: opleiding en softwarepakketten.
